Psychologia pozytywna — jej założenia i moc

Rozwój osobisty i praca nad sobą to niezwykle satysfakcjonujące i ciekawe procesy. Jesteśmy na takim etapie poznania człowieka i jego psychiki, że rzeczą naturalną stało się poszukiwanie coraz to nowych alternatyw do psychologii klasycznej. Samoakceptacja, pozytywne myślenie, pozytywne relacje — to wszystko okazuje się ważniejsze niż wcześniej przypuszczano. Na takich aspektach oraz poszukiwaniu silnych stron i zasobów człowieka skupia się psychologia pozytywna. Czy to sposób na to, aby zwiększać poczucie szczęścia?

Czym jest psychologia pozytywna?

Psychologia pozytywna jest stosunkowo nową dziedziną psychologii. Podkreśla duży wpływ pozytywnych wzmocnień (pozytywnych emocji, mocnych stron charakteru i dobrych relacji) na życie człowieka. Takie podejście ma pomóc w budowaniu poczucia sensu oraz poczucia bezpieczeństwa. Teoria ta nie opiera się na badaniu patologicznych aspektów życia człowieka (jak robi to psychologia kliniczna), a przekonaniu, że szczęście wynika zarówno z czynników emocjonalnych, jak i psychicznych (rola emocji pozytywnych).

Psychologia pozytywna ma na celu pomóc ludziom zidentyfikować szczęście tu i teraz. To ważniejsze niż skupienie się na wyjaśnianiu trudności i docenianie wyłącznie wspomnień. Takie podejście w dłuższej perspektywie wpływa na polepszenie stanu zdrowia psychicznego i fizycznego.

Założenia psychologii pozytywnej

Celem psychologii pozytywnej jest budowanie, a następnie rozwijanie potencjału osobistego. Założenia psychologii pozytywnej opierają się na modelu PERMA dr. Seligmana, który ma za zadanie wyjaśnić i zdefiniować dobrostan i szczęście w szerszym znaczeniu. PERMA to skrót od angielskich wyrazów oznaczających pięć elementów dobrostanu. Model ten stał się powszechnie uznany w dziedzinie psychologii pozytywnej:

(P – positive emotions) pozytywne emocje – skupienie się na wzmocnieniu pozytywnych emocji na różnych etapach życia (nie tylko wspomnień),
(E – engagement) zaangażowanie – dotyczy zaangażowania w coś, co jest zgodne z Twoim zestawem umiejętności i pozwala Ci się zupełnie wyłączyć (np. hobby),
(R – relationships) relacje – z innymi ludźmi (przyjaciółmi i rodziną) zapewniające system wsparcia,
(M – meaning) poczucie celu – może być związane z religią, społecznością, realizowaniem się w pracy,
(A – accomplishment) spełnienie – dla każdego z nas oznacza coś innego, może dotyczyć realizacji jakiegoś życiowego celu lub po prostu realizowania się.

Ta dziedzina psychologii ma na celu wzmocnienie jednego lub więcej ze wskazanych elementów w życiu danej osoby. Podejście to sugeruje, że nie analizowanie trudności i patologii człowieka budują szczęście i spełnione życie, a pozytywne działania lub sytuacje.

Na czym polega terapia dobrego samopoczucia?

W czasie terapii prowadzący skupia się na tym co dobre i piękne w człowieku, a co może wykorzystać do polepszenia relacji z innymi i z samym sobą. Niektóre techniki stosowane w tej formie terapii polegają na badaniu pozytywnych reakcji na różne działania. Osoba poddawana terapii notuje codzienne szczegóły minionego dnia. Częstą praktyką jest zachęcanie do prowadzenia dziennika wdzięczności. Ma to na celu przypomnieć pozytywne wydarzenia i zwrócić uwagę na budujące osiągnięcia każdego dnia.

Komu może pomóc psychologia pozytywna?

Psychologia pozytywna stanowi próbę integracji wiedzy psychologicznej. Ma ona na celu skupienie się na tym, aby pozytywne wydarzenia i emocje miały wpływ na nasze życie. Dlatego terapeuta chce skupiać się na mocnych stronach osobowości. Takie podejście może być pomocne dla osób, które chcą doświadczyć większego poczucia radości i wyzwolenia z obecnej sytuacji, a które nie są przekonane do tradycyjnego podejścia psychologii do problemu. Wielu osobom łatwiej jest skupić się na pozytywnych emocjach, których doświadczają w teraźniejszości po zakończeniu leczenia.

Jaką rolę w promocji odgrywają światowe i europejskie kongresy psychologii pozytywnej?

Cykliczne konferencje i kongresy psychologii pozytywnej mają za zadanie propagować ideę psychologii pozytywnej w nauce oraz praktyce. Dużym zainteresowaniem cieszą się prelekcje i warsztaty. Dochodzi na nich do wymiany doświadczeń osób, których głównym zakresem działań jest badanie aspektów pozytywnych, takich jak inteligencja emocjonalna, czy kreatywność. Pozwala to na pogłębianie wiedzy z zakresu wpływu pozytywnych wzmocnień oraz pozytywnych relacji na jakość życia.

Głównymi uczestnikami kongresów są badacze związani na co dzień w swojej pracy z psychologią pozytywną oraz eksperci z dziedziny rozwijania pozytywnych emocji i kompetencji z zakresu psychologii pozytywnej. W efekcie ta młoda, bo zaledwie 20-letnia dziedzina psychologii, cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Czy można zacząć poszukiwania silnych stron samemu?

Coraz większa popularność pozytywnej psychologii wzmacniana dużym zainteresowaniem zarówno terapeutów jak i pacjentów, spowodowała silny rozwój tej dziedziny naukowej. W kilku uczelniach na terenie całego kraju można podjąć studia z zakresu psychologii pozytywnej. Studenci chętnie podejmują naukę na tym kierunku, ponieważ mogą zdobyć wiedzę naukową o tzw. psychologicznym dobrostanie, którą mogą w późniejszym czasie wykorzystać w życiu osobistym oraz w celu polepszenia relacji zawodowych.

Świadectwo ukończenia studiów podyplomowych z zakresu pozytywnej psychologii na pewno pozwoli na zwiększenie efektywności działań każdego absolwenta (nie tylko w pracy zawodowej), pokaże, jak nawiązywać pozytywne relacje interpersonalne i osiągnąć satysfakcjonujące życie.