Objawy depresji u nastolatków – jak rozpoznać tę chorobę?
Depresja nastolatków to choroba, która niestety w ostatnim czasie staje się coraz powszechniejsza. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja to czwarta najpoważniejsza choroba występująca obecnie na świecie. Zaburzenia depresyjne są tym bardziej poważne ze względu na to, że wiele osób bagatelizuje objawy depresji i myli je na przykład z problemami wieku dojrzewania lub ze smutkiem. Depresja to choroba należąca do grupy zaburzeń afektywnych, czyli zaburzeń nastroju, która może mieć charakter przewlekły lub może mieć charakter nawracający i występować naprzemiennie – okresy dobrego samopoczucia i złego samopoczucia.
Tak naprawdę trudno jest rozpoznać depresję i osoba, która choruje, na pierwszy rzut oka może wydawać się osobą zdrową, która funkcjonuje bezproblemowo. Istnieje grupa objawów, które są postrzegane jako szeroko rozumiane zaburzenia depresyjne, ale u wielu osób mogą się pojawić nietypowe objawy, które będą trudne do sklasyfikowania według ogólnej skali. Występowanie depresji u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia wynosi aż 20%. To właśnie dlatego tak ważna jest obserwacja swojego dziecka wtedy, kiedy mamy podejrzenia wystąpienia depresji i próby ułatwienia mu codziennego funkcjonowania przy pomocy specjalistów.
Depresja u nastolatków – przede wszystkim potrzebne jest zrozumienie
Na wystąpienie depresji u dzieci i nastolatków może wpłynąć wiele czynników. Najważniejsza w procesie leczenia depresji u dzieci jest współpraca z rodzicami i bliskimi. Każdy przypadek jest inny i trzeba go przeanalizować. Jeśli rodzice są gotowi do pomocy, ma to bardzo pozytywny wpływ na leczenie depresji, a także pozwala dotrzeć do sedna i odnaleźć źródło problemu, jakim może być genetyka lub też traumatyczne wydarzenie w życiu młodego człowieka i jego rodzinie. Często najbliższe otoczenie stwierdza, że wszelkie problemy biorą się z szalejącej burzy hormonów. Pamiętajmy, że nie zawsze jest to prawda i nie oceniajmy młodzieży. Depresja nie wybiera i człowiek, który na nią cierpi, potrzebuje prawdziwej pomocy.
Przyczyny depresji u nastolatków
Jakie mogą być przyczyny wystąpienia depresji u nastolatków? Powinniśmy wziąć pod uwagę czynniki genetyczne. Mimo że choroba nie jest dziedziczna, można odziedziczyć skłonność do depresji. Jeśli u rodziców lub dziadków wystąpiły objawy depresyjne, to mamy o 20-30% większe prawdopodobieństwo wystąpienia ich w kolejnym pokoleniu.
Kolejne grupa przyczyn to czynniki środowiskowe, czyli kłótnie w domu, zła sytuacja rodzinna oraz ekonomiczna, zaniedbanie dziecka ze strony rodziców, molestowanie seksualne, zbyt małe zainteresowanie dziećmi przez rodziców przez pracę lub nieczułość, uzależnienia występujące w rodzinie takie jak nadużywanie alkoholu i substancji psychoaktywnych, śmierć jednego z rodziców, czy opiekuna prawnego.
W ostatnim czasie na rozwój depresji wpłynęły media społecznościowe. Nastolatki coraz więcej czasu spędzają w wirtualnej rzeczywistości, która kreuje obraz idealnego świata. Młody człowiek próbuje wpasować się w określone standardy i niestety często czuje się gorszy, odrzucony samotny. Czasami dochodzą do tego wirtualne prześladowania przez rówieśników, do których dziecko się nie przyznaje, tylko zamyka w sobie i popada w depresję.
Jak rozpoznać depresję u nastolatków?
Co powinno zwrócić naszą uwagę u dziecka? Jeśli zauważyliśmy zmianę zachowania dziecka, zaburzenia koncentracji, zaburzenia łaknienia czy też zaburzenia snu powinniśmy głębiej przeanalizować sytuację. Jakie jeszcze mamy najpowszechniejsze objawy depresji? Zwróćmy uwagę na brak odczuwania przyjemności z rzeczy, które wcześniej sprawiały przyjemność, zaburzenia rytmu dobowego – nastolatek wykazuje nadmierną senność lub w drugą stronę w ogóle nie może spać, niewywiązywanie się z codziennych obowiązków, a przez to pogorszenie wyników w nauce, myśli rezygnacyjne lub myśli samobójcze. Objawem depresji u młodych ludzi jest również stale obniżony nastrój, zaburzenia odżywiania, zaburzenia lękowe, spowolnienie psychoruchowe i zachowania autodestrukcyjne prowadzące do próby samobójczej.
Poważniejsze objawy to objawy psychotyczne, czyli urojenia i różnego rodzaju omamy. Takie objawy nie mogą być bagatelizowane, ponieważ w szybkim tempie mogą doprowadzić do popełnienia samobójstwa. Warto zwrócić uwagę na to, że depresja może występować razem z innymi zaburzeniami psychicznymi. Są również pewne różnice, jeśli chodzi o objawy występujące u dzieci i u nastolatków, a wszystko to jest związane z różnicami hormonalnymi występującymi w okresie dojrzewania. Zaburzenia depresyjne częściej występują u dziewcząt, czego przyczyną może być niska samoocena, jednak nie jest to ostatecznie potwierdzone badaniami.
Typowe oznaki depresji u nastolatków
Czasami depresja u nastolatków może być trudna do wykrycia. Ale są pewne typowe zmiany w myśleniu, emocjach, zachowaniu i zdrowiu fizycznym , które są oznakami depresji.
Myślenie:
- problemy z koncentracją i rozwiązywaniem codziennych problemów
- trudności z podejmowaniem decyzji
- często zapomina i ma problemy z zapamiętywaniem informacji
- negatywne myśli, które trudno zmienić lub zignorować, w tym myśli o samookaleczeniu, śmierci lub samobójstwie – na przykład dziecko może powiedzieć: „Życie nie jest niczego warte” lub „Nie chcę już żyć”.
Emocje i zachowanie, Twoje dziecko może:
- czuć się smutne, płaczliwe lub rozdrażnione – może powiedzieć, że czuje się „puste” lub „odrętwiałe”
- nie interesować się ani nie cieszyć się zajęciami, które lubili
- mieć wybuchy złości, które nie mają charakteru
- czuć się bezwartościowym lub czuć się winnym i obwiniać się za różne rzeczy – na przykład dziecko może powiedzieć: „To wszystko moja wina” lub „Jestem porażką”
- przestań kontaktować się, spotykać z przyjaciółmi lub chodzić na imprezy towarzyskie – na przykład może nie chcieć chodzić na przyjęcie u znajomych lub może powiedzieć, że czuje się samotne
- mieć nieoczekiwane zmiany w wynikach w nauce.
Zdrowie fizyczne, Twoje dziecko może:
- odczuwać zmęczenie, brak motywacji lub brak energii
- jeść za mało lub przejadać się, co powoduje zmiany w wadze
- niejasne lub niewyjaśnione problemy fizyczne – na przykład bóle brzucha, nudności lub bóle głowy
- problemy ze snem – na przykład bezsenność, zasypianie lub pozostawanie w łóżku przez większą część dnia
- poczucie zmęczenia po śnie.
Twoje dziecko może mieć więcej niż jeden z objawów depresji. Znaki mogą trwać lub mogą pojawiać się i znikać w ciągu kilku tygodni lub nawet miesięcy.
Problemy w szkole lub zmiany zachowania mogą ukryć leżący u podstaw problem ze zdrowiem psychicznym. Dlatego ważne jest, aby zwrócić się o pomoc jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące emocji lub zachowania Twojego dziecka.
Jeśli Twoje dziecko mówi Ci, że ma uporczywe myśli o zrobieniu sobie krzywdy lub że chce umrzeć, poszukaj pilnej profesjonalnej pomocy. Zadzwoń pod numer 800 08 02 22 lub udaj się psychologa szkolnego, swojego lekarza rodzinnego lub przychodni zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży.
Osoby z depresją mają zwiększone ryzyko prób samobójczych.
Jak pomóc nastolatkowi z depresją?
Jeśli Twoje dziecko ma depresję to potrzebuje wsparcia a nawet pomocy w codziennym życiu rodzinnym.
Zdrowie fizyczne i dobre samopoczucie
- Zachęcaj do dokonywania zdrowych wyborów dotyczących jedzenia i picia . Upewnij się, że masz w szafce i lodówce różnorodne zdrowe produkty, a podczas posiłków oferuj smaczne i pożywne opcje.
- Zachęć dziecko do regularnej aktywności fizycznej . Aktywność fizyczna może pomóc w poprawie zdrowia psychicznego. Może to być 10-minutowy spacer każdego dnia. Na początku może być konieczne zrobienie tego razem ponieważ depresja może wpłynąć na motywację dziecka.
- Zachęcaj dziecko do wystarczającej ilości snu. Nastolatek potrzebują 9-11 godzin snu. Jeśli Twoje dziecko ma problemy ze snem, staraj się nie pozwalać mu na drzemkę w ciągu dnia, niezależnie od tego, jak bardzo jest zmęczone. Pomóż dziecku znaleźć czas na relaksujące zajęcia przed snem i zachęć je, aby unikało czasu przed ekranem na godzinę przed snem.
- Jeśli możesz, upewnij się, że Twoje dziecko unika alkoholu i innych narkotyków . Używanie ich do uśmierzania smutku lub bólu może pogorszyć problemy.
Relacje i uczucia
- Okazuj uczucia w sposób dostosowany do wieku i dojrzałości Twojego dziecka. Pamiętaj, aby powiedzieć i pokazać dziecku, że je kochasz.
- Jeśli Twoje dziecko ma problemy z mówieniem o uczuciach, zaproponuj pamiętnik lub dziennik. Czasami łatwiej jest coś napisać, niż wypowiedzieć na głos. Ręczne pisanie na papierze może działać lepiej niż przy użyciu urządzeń elektronicznych.
- Zasugeruj inne z którymi nastolatek będzie chciał rozmawiać, jeśli nie chcą z Tobą. Pamiętaj w tym wieku już nie jesteś autorytetem dla dziecka.
- Poszukaj mentora, coacha, terapeutą – osobę, której dziecko zaufa.
- Zbuduj zaufanie aby dziecko powiadomiło Ciebie lub inną osobę dorosłą, jeśli będzie czuło, że sytuacja się pogarsza.
Życie codzienne
- Postarajcie się siadać do wspólnych posiłków. Nie noś dziecku jedzenia do pokoju.
- Postaraj się maksymalnie ograniczyć inne konflikty rodzinne.
- Zwiększcie czas w swojej rodzinie na rzeczy, które nastolatek lubi i które uważa za relaksujące. Może to być czytanie, słuchanie muzyki i gry planszowe.
- Spędzaj czas z ludźmi z którymi nastolatek czuje się dobrze i im ufa.
- Zaakceptuj, że będą dobre i złe dni. W złe dni być może będziesz musiał odłożyć wszystko inne i po prostu być z dzieckiem.
Jeśli masz pytania napisz do mnie biuro@annapiaseczna.pl
Zachęcam Cie również do przeczytania książki „Dziecko z potencjałem” w której znajdziesz wiele cennych narzędzi jak zrozumieć dziecko.
